Het Persoonlijk Assistentie Budget in de praktijk, interview met een gebruikster

Sinds 22 april 2015 is het mogelijk voor mensen die 24 uurs toezicht moeten hebben op grond van een lichamelijke beperking om met behulp van een Persoonlijk Assistentie Budget die hulp ook volledig zelf te kunnen regelen.

Voorwaarden naast een WLZ indicatie – LG5 of LG7 – is ook de controle of je de eigen regie kan voeren.

Wij gingen eens kijken bij gebruikers van dit PAB.

Als ik bij A binnen kom, staan overal volle verhuisdozen. Ze gaat eind november over naar haar eigen huis. Helemaal zelfstandig wonen. Voor A een bijzondere ervaring, als kleuter al in een instelling, daarna als kind in een algemene zorginstelling. Op haar 19de naar Het Dorp en na acht jaar wachttijd naar een Fokuswoning waar ze nu na bijna 12 jaar zal vertrekken. Geestelijk zeer actief, lichamelijk fors beperkt door haar spierziekte (SMA type 1/2).

Dat ze gebruik zou willen maken van een persoonlijk assistentie budget was haar meteen duidelijk. Ze is vanaf het begin indirect betrokken bij de acties voor het PAB. Maar dan komt de praktijk. Hoe kom je aan een eigen huis? De gemeente moest overtuigd worden van de noodzaak voor een verhuisindicatie.

Dat de Fokuswoning voor A niet meer geschikt was, moest worden onderbouwd. Sinds enige tijd moet de zorg echt binnen een minuut aanwezig zijn. Zeker ‘s nachts. Binnen Fokus voelde ze zich onveilig. De aanvraag voor een verhuisindicatie begon in maart 2015. Ze heeft hierbij steun gehad van Ieder(in) via Spierziekten Nederland en werkgroep de Rode Bril. Zonder zelfstandige woonruimte kan je geen PAB krijgen. Het PAB en wonen in een Fokuswoning gaan namelijk niet samen, dit is wettelijk zo geregeld in de subsidieregeling die de ADL-assistentie financiert. Na veel gedoe kreeg A een verhuisindicatie.

Daarna kwam de aanvraag voor de WLZ en het PAB, eind augustus 2016.

In de overgangsregeling WLZ indiceerbaren bleek dat relatief snel en makkelijk te gaan. Het CIZ beschikte immers al jaren over haar dossier. Een huisbezoek was inderdaad niet nodig. Het werd LG5.

Het toetsen van de eigen regie…. Het leverde geen enkel probleem op bij het zorgkantoor.

Vanaf 15 mei had ze al via de overgangsregeling WLZ indiceerbare nachtzorg via een PGB. Hiervoor was wel een uitzondering op de regels gemaakt na bemiddeling vanuit het ministerie van VWS. Op 11 oktober is ze met 24-uurszorg gestart binnen de Fokuswoning. Als ook de tillift is geregeld op 16 november, kan zij daadwerkelijk eind november verhuizen.

Ze is nu al gewend aan het maken van roosters voor de assistenten. De assistenten zijn of worden allen gecertificeerd door het CTB. En hoe los je dat op met calamiteiten, vraag ik. Als je op stel en sprong hulp nodig hebt en er iemand is uitgevallen? Ook dat is in principe geregeld. Normaal gesproken verwacht A dat afwezigheid van tevoren wordt aangevraagd. Het bedrijf “A” beschikt over meer dan 20 medewerkers, dus “ in geval van nood” is er altijd wel een vervanger te vinden.

Heb je voldoende aan het budget dat uitgaat van 25 euro per uur, vraag ik? Ze zal vanaf 1 januari het salaris iets moeten aanpassen…er moet geld over blijven voor de zorg en ondersteuning in de vakanties, want dan zullen bijvoorbeeld 2 mensen twee weken mee moeten gaan. Ook voor het inwerken, voor scholing en bij ziekte van A, want dan zijn er misschien wel voor bepaalde zorgmomenten 2 mensen nodig.

Is er controle op de uitgaven? A lacht, het is hetzelfde als bij het PGB. Je kunt kritiek hebben op de SVB, maar fraude is erg lastig. Het PGB en het PAB zijn niet bedoeld om feest te vieren. En toezicht daarop is in ons aller belang.

Ik wens A sterkte. Het is in haar leven de eerste keer dat ze echt het huis uitgaat en ze is inmiddels een volwassen vrouw.