Voorbehouden handelingen
Voorbehouden handelingen (volgens de wet BIG)
De volgende handelingen die voortvloeien uit beademing worden als ‘voorbehouden’ aangemerkt:
- het uitzuigen van de luchtwegen via een tracheastoma;
- verwisselen van de (complete) tracheacanule.
Als ‘risicovolle‘ handelingen worden aangemerkt:
- het aan- en afsluiten van het beademingsapparaat;
- het verwisselen van een binnencanule (=onderdeel tracheacanule);
- het handmatig beademen (balloneren).
Beademden zijn soms in staat deze handelingen zelf te verrichten. Als dit niet het geval is en de persoon woont thuis, dan worden deze handelingen aangeleerd aan familie en vrienden (deze personen vallen niet onder de Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg; Wet BIG). Als professionele hulpverleners assistentie verlenen bij het uitvoeren van deze handelingen dan moet aan een aantal wettelijke bepalingen voldaan zijn (Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg; Wet BIG). Een arts is in principe volledig bevoegd tot het uitvoeren van voorbehouden handelingen. Als aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan, dan kunnen andere professionele hulpverleners op verzoek van een arts deze handelingen in de toekomst uitvoeren.
Voorwaarden
Alle hulpverleners die aan de zorginstelling verbonden zijn, kunnen en mogen ‘voorbehouden handelingen’ uitvoeren als er aan bepaalde voorwaarden voldaan wordt. In de praktijk komt dat neer op:
- er dient een uitvoeringsverzoek te zijn waarin de medicus aan de hulpverlener(s) verzoekt om voorbehouden handelingen uit te voeren;
- de hulpverlener moet bekwaam zijn om de handeling uit te voeren;
- de hulpverlener moet zich bekwaam voelen om de handeling uit te voeren;
- de hulpverlener moet de handeling willen uitvoeren.
Om bekwaam te ‘zijn’ dient de hulpverlener geschoold en getoetst te worden. Voorwaarde is dan ook dat de meeste hulpverleners scholing dienen te ontvangen van een Centrum voor Thuisbeademing en in de gelegenheid gesteld worden om te ‘oefenen’. Een instellingsreglement waarin details van scholing en toetsing betreffende de voorbehouden handelingen worden beschreven, verdient de voorkeur.
Indien er geen arts verbonden is aan een instelling (b.v. Fokus) maken de Centra voor Thuisbeademing gebruik van een Raamovereenkomst.
In deze overeenkomst staat beschreven hoe een Centrum voor Thuisbeademing en een instelling samen zorgdragen dat personeel geschoold wordt en blijft.
Samengevat
- Indien er geen arts verbonden is aande zorginstelling waar de cliënt gebruik van maakt, wordt een raamovereenkomst afgesloten.
- De meeste hulpverleners volgen een cursus (dagdeel) m.b.t. voorbehouden handelingen bij een Centrum voor Thuisbeademing.[1]
- Iedere hulpverlener ontvangt een verklaring dat hij of zij de cursus doorlopen heeft.
- Het uitvoeren van de handeling wordt door een daartoe bevoegd persoon binnen de instelling getoetst.
- Daarna mag/kan de hulpverlener de handeling zelfstandig uitvoeren.
——————————————————————————–
[1]Er kan sprake zijn van berekening van kosten voor de scholing door de centra voor thuisbeademing.
